Όλοι οι άντρες άνω των 50 ετών θα πρέπει να κάνουν μία φορά το χρόνο μέτρηση του δείκτη PSA στο αίμα και ψηλάφηση (δακτυλική εξέταση) του προστάτη. Αν συντρέχουν λόγοι όπως οικογενειακό ιστορικό, οι προληπτικές εξετάσεις ξεκινούν μία δεκαετία νωρίτερα.
Οι άνδρες πρέπει να εγκαταλείψουν την απροθυμία τους να επισκεφτούν τον ουρολόγο αλλά και την αποστροφή τους για την δακτυλική εξέταση. Κι αυτό γιατί ο καρκίνος του προστάτη, είναι ο συχνότερος καρκίνος των ανδρών στις αναπτυγμένες χώρες και αποτελεί τη δεύτερη αιτία θανάτου τους από νεοπλασίες, μετά τον καρκίνο του πνεύμονα. Κι όμως στα αρχικά στάδια δεν εκδηλώνει ιδιαίτερα συμπτώματα γι’ αυτό ο προληπτικός έλεγχος είναι καθοριστικός στην αντιμετώπιση του.
Μόνο σε προχωρημένα στάδια εμφανίζονται διαταραχές της ούρησης η συμπτώματα που οφείλονται σε μεταστάσεις (π.χ οστικός πόνος).
Το PSA είναι πλέον εξέταση ρουτίνας. Σε συνδυασμό με τη δακτυλική εξέταση, το διορθικό υπερηχογράφημα και τη βιοψία προστάτη βοηθά στη σταδιοποίηση της νόσου αλλά και στη λήψη σωστών θεραπευτικών αποφάσεων. Χάρη στο συστηματικό προσδιορισμό του προστατικού αντιγόνου (PSA) στο 70% των ασθενών, η νόσος εντοπίζεται σε πρώιμο στάδιο στο οποίο το προσδόκιμο επιβίωσης είναι υψηλό. Σημαντική είναι και η πρωτογενής πρόληψη: ναι στα πολλά λαχανικά, κόκκινο κρέας με μέτρο.
Οι διαπιστωμένοι παράγοντες κινδύνου αφορούν στην ηλικία- ο κίνδυνος αυξάνεται με την πάροδο του χρόνου- και στην κληρονομικότητα.
Η επιστήμη με νέες και ασφαλείς μεθόδους όπως η βραχυθεραπεία, υπόσχεται πλήρη θεραπεία χωρίς ο ασθενής να υποστεί την ταλαιπωρία του χειρουργείου.
Ας ευαισθητοποιηθούμε πριν να είναι αργά…
Πρωτογενής και δευτερογενής πρόληψη
Η πρωτογενής πρόληψη αφορά στις ανδρικές διατροφικές συνήθειες. Έχει αποδειχθεί ότι η ελαττωμένη πρόσληψη του κόκκινου κρέατος και η αυξημένη κατανάλωση λαχανικών και βιταμινών E& D, και ιχνοστοιχείων λειτουργούν προστατευτικά.
- Περιορίστε το αλκοόλ, αποφύγετε τις υπερβολικές ποσότητες καφεΐνης, τα καυτερά και πικάντικα τρόφιμα.
- Φρούτα και λαχανικά προσφέρουν αντιοξειδωτικά, βιταμίνες, μέταλλα και άλλες θρεπτικές ουσίες. Περιορίζουν στο στομάχι σας το χώρο για λιπαρά.
- Λιπαρά ψάρια (σολομός, σαρδέλες, τόνος, πέστροφα κ.α) – περιέχουν ωμέγα-3, που έχει συνδεθεί με μειωμένο κίνδυνο καρκίνου του προστάτη. Καταναλώστε τουλάχιστον μία με δύο φορές την εβδομάδα.
- Διατροφή χαμηλή σε λιπαρά. Προτιμήστε λίπος που προέρχεται από τα φυτά και να αποφεύγετε τα ζωικά λίπη. Μαγειρέψτε με ελαιόλαδο αντί για βούτυρο και προσθέστε ξηρούς καρπούς ή σπόρους στη σαλάτα σας αντί για τυρί ή ντρέσινγκ με κρέμες γάλακτος.
- Μειώστε τη χοληστερόλη. Έρευνες υπό εξέλιξη διαπιστώνουν σχέση μεταξύ των ελευθέρων ριζών που απελευθερώνονται μέσω του μεταβολισμού της χοληστερόλης και κυττάρων καρκινογόνων ή έχουν την δυναμική για καρκινική ανάπτυξη.
- Πίνετε πράσινο τσάι.
- ΝΑΙ σε φασόλια, ρεβίθια, φακές και φιστίκια. Είναι πολύτιμες ππηγές ισοφλαβονών.
- Αυξήστε την πρόσληψη ψευδαργύρου. Ο ψευδάργυρος είναι υπεύθυνος για τη δημιουργία των εκκρίσεων που διεγείρουν και βοηθούν το σώμα να απορροφήσει την τεστοστερόνη. Ορμονικές ανισορροπίες μπορούν να προκαλέσουν φλεγμονή και ερεθισμό με αποτέλεσμα την διόγκωση του προστάτη.
- Ασκηθείτε! Η άσκηση βοηθά να διατηρήσετε το βάρος σας ή να χάσετε βάρος.
Η δευτερογενής πρόληψη απευθύνεται στο μαζικό πληθυσμό και έχει στόχο την πρώιμη διάγνωση, καθώς ο καρκίνος του προστάτη σε αυτά τα στάδια δεν εμφανίζει συμπτώματα και άρα δεν γίνεται εύκολα αντιληπτός. Μόνο σε προχωρημένα στάδια εμφανίζονται διαταραχές της ούρησης η συμπτώματα που οφείλονται σε μεταστάσεις (π.χ οστικός πόνος). Γι’ αυτό συνιστάται ετήσιος προληπτικός έλεγχος των ανδρών άνω των 50ετών, με Δακτυλική εξέταση και PSA.
Οι διαπιστωμένοι παράγοντες κινδύνου αφορούν στην ηλικία- ο κίνδυνος αυξάνεται με την πάροδο του χρόνου- στη φυλή- με τους έγχρωμους να κινδυνεύουν περισσότερο από τους λευκούς- και στην κληρονομικότητα, αν δηλ. υπάρχει οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του προστάτη.
- Ο καρκίνος του προστάτη αν διαγνωσθεί σε αρχικά στάδια, η επιβίωση του ασθενούς στην 5ετία πλησιάζει το 100%.
- Πανευρωπαϊκά κάθε 15 λεπτά διαγιγνώσκεται ένα νέο περιστατικό καρκίνου του προστάτη, στις ΗΠΑ κάθε 3 λεπτά διαγιγνώσκεται μία νέα περίπτωση
- Κάθε 15 λεπτά ένας άνδρας πεθαίνει από τη νόσο.
- Τα τελευταία χρόνια καταγράφονται περιστατικά ακόμη και σε νεότερους άνδρες ηλικίας 45-50 ετών.
- Στην Ελλάδα εκτιμάται ότι καταγράφονται κάθε χρόνο περίπου 3.000 νέες περιπτώσεις ενώ στην Αμερική περίπου 220.000.
- Ένας στους 6 άνδρες διαγιγνώσκεται με καρκίνο του προστάτη κι ένας στους 30 θα πεθάνει.
Το 2/3 των ασθενών είναι κατά την διάγνωση από 45-75 χρόνων.
